Scriptores ordinis predicatorum
de provincia Dacie online
Bernardus Guidonis
OP:
Priores prouinciales
in prouincia Dacie
Presented,
commented and translated by J.G.G. Jakobsen, Centre for
Dominican Studies of Dacia, 2007.
Priores prouinciales in
prouincia Dacia is a Dominican chronicle
or rather a list on the first century of priors provincials in the Dominican
province of Dacia (c.1226-1308). It is written
by Bernard Gui OP around
1310 as part of his Tractabus de tribus gradibus Praelatorum in Ordine Praedicatorum. In one of the extant manuscripts,
Bernard’s list is prolonged to 1328, and so covering a total of nine Dacian
provincials. For each provincial the list gives a short presentation, mainly
with the years of election and absolution.
The Dacian part of the chronicle is
preserved in a number of manuscripts, of which the Codex Cracoviensis
and the Codex Ruthenensis (both now kept in Archivum Generalis Ordinis Praedicatorum (AGOP), Rome, as XIV A 2 and XIV A 3 respectively) are
the most commonly used. Especially a third manuscript, kept at the University
Library of Barcelona (no. 218, p. 119), is, however, of great interest, as it includes
the above-mentioned addition from 1308 to 1328.
Bernard’s
chronicle of the Dacian provincials was first published by J. Quétif & J. Echard in Scriptores ordinis fratrum praedicatorum vol. I
in 1719 as part of their ‘Bernardi Guidonis Historia Ordinis Dominicanorum’ based on
the Codex Cracoviensis. The Ruthenensis-version
was published by Baroness Edle Frederikke
Wedel-Jarlsberg in her impressive - although rather
erroneous - pioneer work on La Province de Dacia from 1899. After a
visit to the Dominican Archives, Karl-Henrik Karlsson included the Codex Cracoviensis
in his publication of Scandinavian-related material in the AGOP,
Handlingar rörande
Dominikaner-Provinsen Dacia, from 1901. Almost a century
later, Simon Tugwell OP in 2000 published an edited
version of the text based on four manuscripts, including the Codex Ruthenensis and the Codex Barchionensis,
as ‘Bernard Gui on the
provincials of Dacia’ in
Archivum Fratrum Praedicatorum vol. 70, p. 88-89. Shortly after, Tugwell’s version was included in Per Bjørn
Halvorsen’s book on Dominikus
(Halvorsen 2002, pp. 248-249). The present
presentation of Priores prouinciales
in prouincia Dacie is
based on the Codicis Ruthenensis,
-Cracoviensis, and -Barchionensis
as reproduced in the above-mentioned publications, provided with explanatory
comments on their internal variations.
This
is the first translation of the chronicle into Danish, which aims to make it
available to a larger Danish audience than hitherto.
|
Priores prouinciales
in prouincia Dacie |
Provincialpriorer
i provinsen Dacia |
|
|
|
· Primus prior prouincialis
in prouincia Dacie ordinis fratrum predicatorum fuit frater Rano, uir reuerendus, diuque fuit prior prouincialis. Et obiit in officio prouincialatus. |
|
· Den første provincialprior i provinsen Dacia af
Prædikebrødrenes Orden var broder Rano, en agtværdig mand, der længe var
provincialprior. Og han døde i provincialembedet. |
|
|
· Secundus fuit frater Aynundus,
qui non diuitius stetit
in officio. Fuit absolutus
in capitulo generali. (MCCXXXV) |
· Den anden var broder Ejnar, som ikke sad længe i
embedet. Han blev afløst på generalkapitlet (i 1235). |
|
|
|
· Tertuis fuit frater Absalon, uir reuerendus et bonus. Prior prouincialis fuit annis XX et amplius, priorque prouincialis existens obiit in Rusquillis anno domini. (MCCLIIII uel LV) |
|
· Den tredje var broder Absalon, en agtværdig og god
mand. Han var provincialprior i 20 år og mere, og mens han endnu var
provincialprior døde han i Roskilde i det Herrens år (1254 eller 1255). |
|
|
· Quartus fuit frater Augustinus
bis; prima uice successit fratri Absaloni predicto, fuitque absolutus in capitulo generali Treuerensi anno domini MCCLXVI. |
|
· Den fjerde var broder Augustin, to gange. Første gang
efterfulgte han ovennævnte broder Absalon og blev afløst på generalkapitlet i
Trier i det Herrens år 1266. |
|
|
· Quintus fuit frater Nycholaus, uir bonus, qui successit fratri Augustino anno domini MCCLXVI, priorque fuit annis quinque aut sex, fuitque absolutus a prouincialatu in generali capitulo Florencie anno domini MCCLXXII, et fuit factus penitentiarius in curia Romana, ubi obiit
in officio penitentiarii. |
|
· Den femte var broder Niels, en god mand, som
efterfulgte broder Augustin i det Herrens år 1266 og var prior i fem eller
seks år, han blev afløst fra provincialatet på generalkapitlet i Firenze i
det Herrens år 1272, og blev gjort til pønitentiar ved den romerske kurie,
hvor han døde i pønitentiarembedet. |
|
|
· Frater Augustinus predictus secunda uice successit fratri Nycholao anno domini MCCLXXII, priorque fuit tam in prima quam in secunda
uice annis XXII et amplius, priorque prouincialis existens obiit anno domini MCCLXXXII uel LXXXIII. |
|
· Førnævnte broder Augustin
efterfulgte anden gang broder Niels i det Herrens år 1272 og var prior første
og anden gang i 22 år og mere, han døde mens han var provincialprior i det
Herrens år 1282 eller -83. |
|
|
· Sextus fuit frater Oliuerius, qui successit fratri Augustino anno domini MCCLXXXII uel LXXIII, fuitque absolutus una uice in capitulo generali Palentino anno domini MCC nonagesimo primo. Fuit autem reelectus ipso eodem anno immediate in capitulo prouinciali Dacie, priorque fuit in uniuerso annis XIX, fuitque absolutus ultima uice in generali capitulo Bononie anno domini MCCCII. Hic obiit in Nestvit anno domini MCCCVIII. |
|
· Den sjette var broder Oluf, som efterfulgte broder
Augustin i det Herrens år 1282 eller -83 og blev afløst første gang på
generalkapitlet i Palencia i det Herrens år 1291. Men han blev genvalgt samme
år umiddelbart efter på Dacias provincialkapitel og var prior i ialt 19 år,
han blev afløst anden gang på generalkapitlet i Bologna i det Herrens år
1302. Han døde i Næstved i det Herrens år 1308. |
|
|
· Septimus fuit frater P. de Rusquillis, qui successit fratri Oliuero anno domini MCCCII, prior prouincialisque fuit annis quinque cum dimidio, fuitque absolutus in generali capitulo Paduano anno domini MCCCVIII. |
|
· Den syvende var broder P. af Roskilde, som efterfulgte
broder Oluf i det Herrens år 1302 og var provincialprior i fem og et halvt
år, han blev afløst på generalkapitlet i Padua i det Herrens år 1308. |
|
|
· Octauus prior prouincialis fuit frater Canutus, qui successit fratri Petro de Rusquillis anno domini MCCCVIII. (Hic obiit Nesvik in officio quod tenuit gloriose fere tredecim annis, fuitque de conuentu Othoniensi.) |
|
· Den ottende provincialprior var broder Knud, som
efterfulgte broder Peder af Roskilde i det Herrens år 1308. (Han døde i
Næstved i embedet, som han holdt med ære i næsten 13 år. Han var af konventet
i Odense.) |
|
|
· (Nonus fuit frater Wernerus de Roskildis qui tenuit officium septem annis fuitque absolutus in capitulo Pirpiniano anno domini MCCCXXVIII. Hic obiit Aosie et sepultus est ibidem modicum post absolutionem.) |
|
· (Den niende var broder Verner af Roskilde, som holdt
embedet i syv år og blev afløst på generalkapitlet i Perpignan i det Herrens
år 1328. Han døde i Åhus og er begravet samme sted kort efter afløsningen.) |
|
Notes and comments:
[1] The Codex Barchionensis has a slightly
different version: »Secundus prior fuit frater Aynundus,
qui non diuitius stetit in
officio. Fuit (autem)
absolutus in capitulo generali.«,
autem being added over the line.
[2] All
the versions used by Tugwell have the number M.CC.XXXV. added
in the margin after »..generali«.
[3] Again,
the Codex Barchionensis has the addition »Tertius (prior) fuit...«,
prior being added over the line.
[4] All
the versions used by Tugwell have the number M.CC.LIIII. uel LV. added in the margin after »..anno domini«.
[5] Again,
the Codex Barchionensis has the addition »Quartus (prior) fuit...«,
prior being added over the line.
[6]
The Codex Barchionensis
has a slightly different version: »Quintus (prior) fuit frater Nycholaus
(...) et factus est
penitentiarius...«, prior being added
over the line.
[7] Again, the Codex Barchionensis
has the addition »Sextus (prior) fuit...«, prior being added over the line. The
Codex Ruthenensis has the name Oliuerus.
[8] The
Codex Barchionensis has the year »..anno
domini M.CC.XCI.«.
[9] The
Codex Barchionensis has (the correct form) »..in capitulo generali Bononie...«.
[10] The
Codex Barchionensis has »Septimus
(prior) fuit frater
P. de Rusquillis, qui successit
fratri Oliuerio...«,
prior being added over the line.
[11] The
Codex Barchionensis has »..prior
prouincialis fuit annis...«.
[12] The
whole addition »Hic obiit Nesvik
in officio (...) modicum post absolutionem« is
only found in the margin of the Codex Barchionensis
after »..MCCCVIII.«
written with a different hand than the rest of the text.
Publications of Priores
prouinciales in prouincia Dacie:
Quétif & Echard: Scriptores
ordinis fratrum prædicatorum vol. I, Paris 1719.
Wedel-Jarlsberg: La
Province de Dacia, E. Wedel-Jarlsberg, Rome-Tournai 1899, 276-277.
Karlsson: Handlingar rörande Dominikaner-Provinsen Dacia, K.H.
Karlsson, Stockholm 1901, 6.
Tugwell: Archivum Fratrum Praedicatorum vol. 70, Rome 2000, 88-89.
Halvorsen: Dominikus,
P.B. Halvorsen, Oslo 2002, 248-249.
Literature and publications referred to in
the introduction or notes:
Halvorsen OP, Per Bjørn (2002): Dominikus - En europeers liv på
1200-tallet, Oslo.
Karlsson, Karl Henrik (1901): Handlingar rörande
Dominikaner-Provinsen Dacia, ‘Historiska handlingar (rörande Skandinaviens
historia)’ vol. 18:1, Stockholm.
Quétif, J. & J. Echard (1719): ‘Bernardi Guidonis Historia Ordinis Dominicanorum’, in: Scriptores
ordinis fratrum praedicatorum vol. I, Paris.
Tugwell OP, Simon (2000): ‘The
evolution of Dominican structures of government II: The first Dominican
provinces’, in: Archivum Fratrum Praedicatorum vol.
70, 5-109.
Wedel-Jarlsberg, Edle Frederikke (1899): Une Page de l’Histoire des
Frères-Prêcheurs : La Province
de Dacia (Danemark, Suède et Norvège), Rome - Tournai.
Other
Scriptores ordinis
predicatorum de prouincia Dacie online:
·
Historia ordinis
predicatorum in Dacia (c.1260-65)
·
Annales ordinis predicatorum de provincia Dacie
·
Ex necrologium conventus OP Ripensis
·
Fr. Mathias Ripensis OP and his Sermones de tempore
Other Scriptores
ordinis predicatorum
online:
·
Humbertus de Romanis:
De predicatione crucis
contra Saracenos (c.1266-67)
Centre for Dominican Studies of Dacia
Johnny G.G. Jakobsen,
Department of Nordic Research, University of Copenhagen
Postal address: Njalsgade 136, DK-2300
Copenhagen, Denmark ● Email: jggj@hum.ku.dk